Τάξη αγγέλων

Τάξη αγγέλων

Ο δάσκαλος έγραψε στον μαυροπίνακα τις ασκήσεις,
- Λύστε τις! – είπε
και βγήκε έξω.
Περίεργος δάσκαλος...
- Και τώρα - είπε λίγο αργότερα - ας
ομολογήσει ο καθένας
από ποιον αντέγραψε!

- Μα, δάσκαλε! - αντέδρασα εγώ,
γιατί ήμουν από τους πρώτους.
- Ακούστε! - είπε σε αυστηρό τόνο ο δάσκαλος. - Εγώ
σας έδωσα πλήρη ελευθερία
κι εσείς είστε υποχρεωμένοι να γίνετε αντάξιοι της!
Ξέρω,
είναι χαρακτηριστική η ροπή του ανθρώπου στο ψέμα.
Εγώ θέλω να σας κάνω
τίμιους ανθρώπους.
Παραδεχτείτε την αλήθεια!

- Το παραδέχομαι - προσποιήθηκα εγώ
από φόβο μήπως χαρακτηριστώ ανέντιμος.
- Τριάρι - είπε ο δάσκαλος. - Αν
το είχες παραδεχτεί αμέσως,
θα σου έβαζα άριστα...

Και αυτό επαναλαμβανόταν συνέχεια
μαζί με την πρόταση:
"Είναι χαρακτηριστική η ροπή του ανθρώπου στο ψέμα!"

Εμείς αρχίσαμε να συμμορφωνόμαστε.
Εμείς αρχίσαμε να μην αντιγράφουμε.
Έκτοτε δε λέγαμε την αλήθεια.
Η αλήθεια ηχούσε σαν δικαιολογία.
Η αλήθεια δεν ήταν πια αλήθεια.
Γι' αυτό επινοούσαμε
ψεύτικες
ομολογίες (παραδοχές)...

Στο τέλος γίναμε τάξη αγγέλων!
Άγγελοι
από κάθε άποψη:
ούτε καν τις λύναμε πλέον τις ασκήσεις,
τραγουδούσαμε όπως στις διαδηλώσεις,
και όταν ερχόταν ο δάσκαλος,
σηκωνόμασταν όρθιοι
και φωνάζαμε:
- Όλοι εμείς αντιγράψαμε!
- Όλοι εμείς είμαστε αγύρτες!
- Όλοι εμείς είμαστε ρουφιάνοι!

Ο δάσκαλος ήταν ευχαριστημένος.
Ο δάσκαλος χαμογελούσε.
Κι έγραφε
    στα άδεια τετράδια μας
άριστα
για την εντιμότητα.

1963

Στέφαν Τσάνεφ
"Ουράνιες περιπέτειες - Στίχοι"
Σόφια 1986

Μετάφραση στα Ελληνικά: Ριτβάν Καρα - Χότζα


Клас от ангели

Учителят написа върху черната дъска задачите,
каза: - Решавайте! -
и излезе.
Странен учител...
- А сега - каза после той - нека
всеки да си признае
от кого е преписал!

- Но, учителю! - запротестирах аз,
защото бях един от първите.
- Слушайте! - каза строго учителят. - Аз
ви дадох пълна свобода
и вие сте длъжни да станете достойни за нея!
Знам,
на човек е свойствен стремежа към лъжа.
Аз искам да направя от вас
честни хора.
Признайте истината!

- Признавам - излъгах аз
от страх да не стана нечестен.
- Тройка - каза учителят. - Ако
беше си признал веднага,
щях да ти пиша отличен...

И това се повтаряше винаги
заедно със сентенцията:
“На човек е свойствен стремежа към лъжа!„

Ний започнахме да се пречистваме.
Ний започнахме да не преписваме.
Повече не казвахме истината.
Истината звучеше като оправдание.
Истината не беше вече истина.
Затова измисляхме
лъжливи
признания...

Най-после станахме клас от ангели!
Ангели
във всяко отношение:
повече изобщо не решавахме задачите,
пеехме като на манифестация,
и когато дойдеше учителят,
ставахме на крака
и викахме:
- Ний всички преписахме!
- Ний всички сме мошеници!
- Ний всички сме изменници!

Учителят беше доволен.
Учителят се усмихваше.
И пишеше
    в празните ни тетрадки
отличен
за честност.

1963

Стефан Цанев
“Небесни премеждия - Стихове„
София 1986

Превод на Гръцки: Ритван Кара - Хотза