Μια ουράνια περιπέτεια

Αφήγηση του Λ. Λ. για μια

Ουράνια περιπέτεια

που έζησε ο ίδιος με τη γυναίκα του

νεκρού φίλου του και άλλους 118

συνεπιβάτες στο αεροπλάνο που πετούσε από

Στοκχόλμη για Σόφια.

Ρίσκο είναι η κάθε πτήση, όμως παρ' όλα αυτά πετούμε.

Η νοσταλγία των πουλιών;

Ο περίγελος της σαύρας;

Ή προϊστορικό σκοτεινό ένστικτο

μας ωθεί κατά κει,

απ' όπου ήρθαμε;

Δεν ξέρω.  Όμως είναι κάτι από το υπερπέραν που διαρκώς μας καλεί.

Βαρίδι, στα πόδια μας δεμένο, είναι η γη!

Και όλοι - πρώην λωποδύτες

ή υποψήφιοι θεοί -

τρέχουμε

προς την υπέργεια σταύρωση.

Τον Γολγοθά κανείς δεν σκέφτεται.  Αυτός όμως

ενέσκηψε

απρόσμενα, όπως πάντα, και ευλογοφανής.

Διαυγής ήταν τάχατες η ουράνια ερημιά...

Ξαφνικά

στον ορίζοντα πρόβαλε ένα σύννεφο.

Σαν να ξέρασε το γαλάζιο τίποτα κάποια ύλη!

Αέρας χτύπησε

σαν κλωτσιά σκληρός -

και ο τενεκεδένιος μας πτερόσαυρος πέταξε

πίσω:

στο χάος της παλαιοζωικής εποχής.

Πού είναι ο ΧΧ αιώνας της μεγαλοφυΐας και του φωτός;

Κεραυνοί μες στο σκοτάδι τρίζουν

σαν συντρίμμια οστών.

Εκατόν είκοσι υποψήφιοι μακαρίτες

σιωπούμε

στο ιπτάμενο φέρετρο.

"Έλοϊ, έλοϊ, λαμά σαβαχθανί;" * - φώναξε κραυγαλέα δισέγγονος του Ιησού ( και απόγονος του δήμιου του ).

Τρεις Άραβες πέφτουν κάτω μπρούμυτα, χτυπούν τα κούτελά τους στο πετούμενο χαλί και καλούν τον Αλλάχ σε βοήθεια.

Εύες μετανοημένες φτύνουν τα μήλα, ξεκουμπώνουν τους κατατρομαγμένους κόρφους τους, ανασύρουν σκουριασμένα σταυρουδάκια, τα φιλούν, παρακαλούν για θαύμα τον ρίψασπι σωτήρα τους.

Νέγρος, έμπλεος τρόμου, ξεφωνίζει ξόρκια στα ξύλινα αυτιά ενός ειδώλου που δείχνει (τρίζει) τα δόντια του.

Ο Ινδός δίπλα μου αυτοσυγκεντρώνεται στον αφαλό του, δραπετεύει μέσω αυτού στην αρτυμένη νιρβάνα του, διαλύεται στους αιθέρες της οικουμένης -

να, εξαφανίστηκε από το κάθισμά του.

Το αγόρι μπροστά μας σφίγγει στα χέρια του μια μικρή φωτογραφία, καλεί το πνεύμα του πατέρα του - του ποιητή, προσεύχεται!

Μόνο εμείς δεν έχουμε κάποιον να προσευχηθούμε.

Κάτω απ' αυτόν τον άδειο ουρανό,

πάνω απ' τη σφυρίζουσα σαν σβούρα Υδρόγειο

στεκόμαστε λες ενώπιον στρατιωτικής επιτροπής - γυμνοί:

ο καθένας είναι ο ίδιος διάβολος,

ο ίδιος και θεός.

Δεν έχουμε κάποιον να κατηγορήσουμε για τη μοίρα μας την έκφυλη.

Δεν βοηθούν οι δεήσεις,

ούτε οι κατάρες,

ούτε το κλάμα.

Ο καθένας μας είναι ο ίδιος Καίσαρας, Ιούδας,

Λάζαρος,

Δήμιος του εαυτού του.

Δεν υπάρχει ελπίδα για έλεος, δεν υπάρχει φόβος για τιμωρία.

Ξέρουμε:  ούτε κόλαση μας περιμένει,

ούτε παράδεισος.

Εφήμερος στεναγμός είμαστε στο αστρικό στερέωμα.

Και τέλος σημαίνει

η λέξη τ έ λ ο ς.

Λένε:  χωρίς θεό ο άνθρωπος ξεπέφτει (αποκτηνώνεται).

Είναι μήπως πιο ανθρώπινο κάποιος να παρακαλάει,

γονυπετής να ικετεύει;

Όχι για μας,

δεν είναι για μας τέτοια κλέη.

Θάνατος κι αν είναι η πτήση - εμείς πάλι θα πετούμε!

1980

ΣτέφανΤσάνεφ

Ουράνιες περιπέτειες - Στίχοι

Σόφια, 1986

Μετάφραση στην Ελληνική

Καρα - Χότζα Ριτβάν

* Θεέ μου, θεέ μου, γιατί με εγκατέλειψες;

Разказ на Л. Л. за едно

Небесно премеждие

случило се с него и жената на

мъртвия му приятел, и още 118

пътници в самолета, летящ от

Стокхолм за София

Риск е всеки полет, но въпреки всичко летим.

Носталгия птича?

Гущерен присмех?

Или праисторически тъмен инстикт

ни тласка натам,

откъдето дошли сме?

Не зная.  Но нещо отвъдно все ни зове.

Топуз, за краката ни вързан, земята е!

И - разбойници бивши

или кандидат-богове -

тичаме

към летящите разпятия.

За голготата никой не мисли.  А тя

връхлетя

неочаквано, както винаги, и неправдоподобна.

Прозрачноясна бе уж небесната пустота...

Внезапно

на хоризонта избухна облак.

Сякаш синьото нищо изригна материя!

Блъсна вятър

като ритник корав -

и тенекиеният ни птерозавър полетя

назад:

в хаоса на палеозойската ера.

Къде си, мой гениален и светъл ХХ век?

Мълнии в мрака пращят

като строшени кости.

Сто и двайсет кандидат-покойници

мълчим

в летящия ковчег.

"Елои, Елои, лама савахтани?" * - извика неистово правнук на Исуса ( и на палача Исусов потомък ).

Трима араби се свличат ничком, бият чела в килима хвърчащ и викат аллаха на помощ.

Еви разкаяни изплюват ябълките, разкопчават изплашените си пазви, измъкват ръждясали кръстчета, целуват ги, молят за чудо дезертиралия спасител.

Негър, варосан от ужас, крещи заклинания в дървените уши на своя озъбен идол.

Индусът до мен се съсредоточава в пъпа си, изтича през него към своята блажена нирвана, разтваря се във вселенния етер - ето, изчезна от стола си.

Момчето пред нас стиска в ръцете си мъничка снимка, вика духа на баща си - поета, моли се!

Само ние нямаме на кого да се молим.

Под това небе празно,

над свистящото като пумпал Кълбо

стоим сякаш пред военна комисия - голи:

всеки сам си е дявол,

сам си е бог.

Няма кого да виним за съдбата си блудна.

Не помагат молитви,

ни клетви,

ни плач.

Всеки сам си е цезар, всеки сам си е юда,

автолазар,

автопалач.

Няма надежда за милост, няма страх от възмездие.

Знаем:  нито ад ни очаква,

нито рай.

Мимолетна въздишка сме в пространствата звездни.

И край означава

думата к р а й.

Казват: без бог човек оскотява.

Но по-човешко ли е да молим,

на колене да пълзим?

Не за нас,

не за нас е подобна слава.

Смърт да е полетът - пак ще летим!

1980

Стефан Цанев

Небесни премеждия - Стихове

София, 1986

Превод на Гръцки

Кара - Хотза Ритван

* Боже мой, боже мой, защо ме остави?